Tomaszowianie często mylą hospicja z Domami Pomocy Społecznej czy Zakładami Pielęgnacyjno-Leczniczymi.
- A to wyspecjalizowane placówki, które pomagają przede wszystkim chorym onkologicznie. W Tomaszowie działają dwa hospicja domowe i oba są bardzo potrzebne, wkrótce powstanie też hospicjum stacjonarne - mówi Anna Leder, rzeczniczka prasowa Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi. W rozmowie z panią rzecznik odpowiadamy na pytania, rozwiewamy wątpliwości, wskazujemy informacje chorym i ich rodzinom.
Adrian Grałek: - Pani rzecznik, czym jest opieka paliatywna i hospicyjna?
Anna Leder: - Gdy leczenie przyczynowe już nie skutkuje, warto zainteresować się opieką paliatywną i hospicyjną. Mają uśmierzać ból i dokuczliwe objawy choroby oraz podtrzymać jakość życia pacjenta na możliwie najwyższym poziomie.
- NFZ finansuje kilka rodzajów takiej opieki.
- Tak. Ambulatoryjną - poradnia medycyny paliatywnej, stacjonarną - hospicjum lub oddział medycyny paliatywnej w szpitalu i domową - hospicjum domowe.
- Chorzy z jakimi schorzeniami mogą być objęci taką opieką?
- Opieką paliatywną i hospicyjną objęte są głównie osoby z: nowotworami, AIDS, następstwami chorób ośrodkowego układu nerwowego, niektórymi rodzajami niewydolności oddechowej, kardiomiopatią, ranami przewlekłymi, owrzodzeniami od odleżyn.
- Dla kogo (jakich pacjentów) przeznaczona jest poradnia medycyny paliatywnej?
- Poradnia medycyny paliatywnej jest dla osób, których stan ogólny jest stabilny i sami mogą zgłosić się do niej. Poradnie te zapewniają: konsultacje lekarskie, pomoc pielęgniarską, wsparcie psychologa, także dla opiekunów.
- A jaką pomoc pacjentom oferują hospicja stacjonarne?
- Opieka stacjonarna odbywa się w hospicjum stacjonarnym albo w szpitalu na oddziale medycyny paliatywnej. Pacjent otrzymuje wtedy: pieczę lekarzy i pielęgniarek, ale też psychologa i rehabilitanta, leczenie farmakologiczne bólu i innych objawów somatycznych, zapobieganie powikłaniom, dostęp do wyrobów medycznych koniecznych do wykonania świadczenia, badania zlecone przez lekarza zatrudnionego w hospicjum lub oddziale medycyny paliatywnej. Opieka hospicjum stacjonarnego jest ciągła lub tymczasowa. Ma też formę opieki wyręczającej - maksymalnie 10 dni - gdy bliscy nie są w stanie jej zapewnić lub chcą odpocząć. Hospicjum oferuje również profesjonalną konsultację psychologiczną opiekunom pacjenta.
- A dla jakich pacjentów przeznaczone jest hospicjum domowe?
- Z hospicjum domowego może skorzystać pacjent, który wymaga opieki paliatywnej i hospicyjnej. Jednocześnie jego stan zdrowia, warunki zamieszkania i zaangażowanie bliskich w opiekę pozwalają mu na pobyt w domu. W ramach domowego hospicjum chory może liczyć na: pomoc i wsparcie lekarza, pielęgniarki, psychologa, fizjoterapeuty, podawanie leków, leczenie bólu i innych objawów, zapobieganie powikłaniom. Jest też możliwość bezpłatnego wypożyczenia sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego (np. inhalatory, glukometry, wózki inwalidzkie, kule, sprzęt do pomiaru ciśnienia krwi). Realizowane są też badania zlecone przez lekarza zatrudnionego w hospicjum domowym. Wizyty pielęgniarskie odbywają się co najmniej 2 razy w tygodniu, a lekarskie co najmniej 2 razy w miesiącu. W zależności od potrzeb mogą odbywać się częściej - pacjent ma zapewniony dostęp do tej pomocy całodobowo, 7 dni w tygodniu. Wizyty pozostałego personelu ustala indywidualnie lekarz w porozumieniu z chorym i opiekunami.
- Jak skorzystać z takiej opieki?
- Wszystkie formy opieki paliatywnej i hospicyjnej odbywają się na podstawie skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (rodzinnego, onkologa lub innego specjalisty) lub od lekarza przy wypisie ze szpitala. Decydujące o wystawieniu skierowania są wskazania medyczne.
- A jacy pacjenci mogą z niej skorzystać?
- O tym decyduje lekarz po przeprowadzeniu wywiadu z chorym i jego bliskimi. W hospicjach stacjonarnych większość pacjentów stanowili chorzy z rakiem płuc.
- Czy taka opieka jest bezpłatna?
- Tak, opieka jest bezpłatna dla ubezpieczonych pacjentów, na podstawie skierowania.
- Jak wygląda struktura hospicjów domowych w Tomaszowie Maz.?
- Są dwie takie placówki i obie równie potrzebne. Jedna działa od wielu lat przy ul. Cekanowskiej. Ze względu na dużą liczbę pacjentów w ubiegłym roku ogłosiliśmy kolejny konkurs na leczenie w hospicjum domowym. Ofertę złożyło i otrzymało umowę Tomaszowskie Hospicjum im. św. Filipa Neri prowadzone przez Fundację Dwa Skrzydła.
- Dlaczego Narodowy Fundusz Zdrowia Oddział Łódzki za priorytetową uznał w ostatnich latach opiekę paliatywną?
- W 2017 r. na terenie województwa łódzkiego było jedynie 110 łóżek w stacjonarnej opiece hospicyjnej. Obecnie dzięki konkursom ogłaszanym przez Łódzki NFZ zwiększyliśmy tę bazę do 246 łóżek, co oznacza wzrost o 124%. Sukcesywne zwiększanie liczby łóżek dla pacjentów terminalnie chorych jest zgodne ze Strategią Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata 2021-2027. Minimalna liczba łóżek w paliatywnej opiece stacjonarnej, zalecana przez Europejskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej, wynosi od 80 do 100 łóżek na milion mieszkańców.
- Czy powstające hospicjum stacjonarne w Tomaszowie według danych NFZ będzie miało rację bytu?
- Świadczenia opiekuńcze, hospicyjne pozostają priorytetem łódzkiego NFZ w 2024 roku i są zapisane w Strategii Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata 2021-2027. Zawsze przed ogłoszeniem konkursu ofert analizujemy potrzeby mieszkańców oraz nasze możliwości finansowe, których odzwierciedleniem jest plan finansowy na dany rok.
- Tomaszowskie hospicjum stacjonarne ma być gotowe jeszcze w tym roku.
- Jest bardzo potrzebne.Czekamy na informację po zakończeniu i inwestycji. Placówka musi mieć skompletowaną kadrę medyczną. Dopiero wtedy będziemy planować jej finansowanie.
- Dziękuję za rozmowę.
Hospicja domowe w Tomaszowie:
1. Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywno-Hospicyjnej, ul. Cekanowska 5, tel. 44 724-56-77
(poradnia medycyny paliatywnej, hospicjum domowe)
2. Tomaszowskie Hospicjum im. św. Filipa Neri, ul. św. Antoniego 97, nr tel. 511-318- 048
(hospicjum domowe)
Rozmawiał: Adrian Grałek
