Mieszkańcy naszego powiatu jak za dawnych lat, pokazani w oryginalnych strojach ludowych w czasie obrzędów, znanych i tych, które trzeba przypominać, wzięli udział w projekcie etnografa Michała Pająka, wspartym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Michał Pająk, etnograf z naszego powiatu i dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Ujeździe realizuje projekt z mieszkańcami i dla mieszkańców naszego powiatu. Robi to jako stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Lista stypendystów z całego kraju, na której się znalazł, ogłoszona została w grudniu 2023 r. Spośród 1769 wniosków projektowych minister przyznał stypendia w 10 dziedzinach 289 osobom. – Tylko 16 z nich otrzymało stypendium w zakresie twórczości ludowej – cieszy się Michał Pająk. – Celem przedsięwzięcia jest odtworzenie i opracowanie materiału zdjęciowego dokumentującego obrzędy i zwyczaje doroczne w powiecie tomaszowskim, a przede wszystkim mody ludowej – dodaje.
Akcja trwa cały czas i obejmuje cykl sesji fotograficznych, które zakończą się w grudniu br. Fotografie przeniosą odbiorców projektu do początków XX. w. Utrwalone zostają takie święta i zwyczaje jak choćby "chodzenie z kurkiem po dyngusie", "szczodroki", Matki Boskiej Gromnicznej, Wielkanoc, Zielone Świątki, Zaduszki oraz Boże Narodzenie. Ważni są też statyści, ubrani adekwatnie do danego święta oraz wyposażeni w rekwizyty do odgrywanego zwyczaju czy obrzędu. – Poprzez takie działanie zachowa się dla kolejnych pokoleń obraz polskiej wsi, zwyczajów i obrzędów rodzinnych – mówi etnograf.
Na bazie fotografii powstają artykuły naukowe, wystawa oraz ludowa zabawa pn. "Na Gody", które to zorganizowane zostaną w Miejskim Centrum Kultury w Ujeździe 28 grudnia br. Na wystawie można będzie zobaczyć efekty prac, zdjęcia z sesji, dawne stroje i zwyczaje oraz pobawić się jak na dawnych potańcówkach. Wernisaż ma być żywą lekcją historii. Michał Pająk podkreśla, że powiat tomaszowski jest wyjątkowy w województwie. – Nadal żywym zjawiskiem jest noszenie przez ludzi strojów ludowych na uroczystości związane z rokiem obrzędowym – mówi.
Z zebranego materiału zostanie sporządzony cyfrowy zbiór fotografii z notami zawierającymi podstawowe informacje i opracowane zostaną artykuły naukowe opisujące przemiany, jakie nastąpiły w obrzędowości dorocznej na ziemi tomaszowskiej. – Przygotuję również scenariusz wystawy oraz dokonam jej aranżacji – informuje Michał Pająk.
J.D.
