Sobota, 19 kwietnia 2025, Imieniny: Alfa, Leonii, Tytusa

willa mWiele zabytków w Tomaszowie już nie istnieje, a niektóre niszczeją. Na naszych oczach podupada piękna willa Jakuba Halperna przy ul. Barlickiego 17. Jaki jest jej stan i czy jest chroniona przez konserwatora zabytków?


Willę dobrze widać od strony ulicy Barlickiego, mniej od parkingu galerii. Masywna brama jest zamknięta, ale przez ogrodzenie można dostrzec, że obiekt jest w coraz gorszym stanie. Nie widać, by coś się tam działo, by był jakiś remont czy inne prace. Budynek ma długą historię. Powstawał w 1888 roku, co oznacza, że jest starszy od pobliskiego pałacyku Moritza Piescha, zbudowanego na początku lat 90. XIX wieku. Jakub Halpern był jednym z tomaszowskich fabrykantów. Firmę handlową założył już w 1853 roku, następnie uruchomił dział produkcji głównie sukna i trykotaży. Jak podaje Andrzej Wróbel w publikacji "Przemysł w Tomaszowie Mazowieckim na początku XX w. (do 1918 r.)", fabryka Halperna "Szczególnie szybkie tempo rozwoju osiągnęła w latach dziewięćdziesiątych XIX w. W 1900 r. firma posiadała 60 krosien mechanicznych i 2800 wrzecion, działy przygotowawcze i wykończalnicze". Wyroby Jakuba Halperna cieszyły się zainteresowaniem – w latach 80. XIX wieku zdobyły rozgłos na rynkach nie tylko Królestwa Polskiego, ale i Rosji. Świadczyć może o tym m.in. nagroda, jaką wyróżniono fabrykanta. W 1882 roku na wystawie powszechnej w Moskwie L. Bernstein i Jakub Halpern otrzymali srebrny medal za swoje sukno.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej mieścił się w niej jeden z działów Zakładów Tkanin Wełnianych "Mazovia" oraz przedszkole. Gdy "Mazovia" zaczęła mieć kłopoty finansowe i stopniowo wyprzedawać swój majątek, budynek trafił w ręce prywatne. Od dawna stoi zamknięty i nie ma nowego przeznaczenia. Tymczasem obok powstała Galeria Tomaszów, parking, bloki. Ogółem ulica Barlickiego bardzo się zmieniła na korzyść w ostatnich latach. Jednak stan willi Halperna, z tego co widać, stale się pogarsza. A przecież jest ona wpisana na listę zabytków. Czy jest chroniona i kontrolowana? 


7 marca br. z zapytaniami w tej kwestii zwróciliśmy się do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi. Odpowiedź otrzymaliśmy 20 marca. Jak dowiedzieliśmy się od Beaty Sobko, specjalistki ds. komunikacji w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków, w 2023 r. przeprowadzono kontrolę stanu zachowania willi Halperna wpisanej do wojewódzkiej ewidencji zabytków i gminnej ewidencji zabytków (zarządzenie nr 368/2019 prezydenta miasta Tomaszowa Mazowieckiego z 28.08.2019 r.). – W wyniku kontroli wydano zalecenia pokontrolne, których realizację podzielono na dwa etapy. W pierwszej kolejności należało zabezpieczyć budynek przed dalszym niszczeniem poprzez naprawę dachu, przewietrzanie budynku, usunięcie z murów i balkonów samosiewów roślin, zabezpieczenie otworów oraz zabezpieczenie przed zniszczeniem zachowanych elementów wykończenia i wyposażenia wnętrz – wyjaśnia B. Sobko. 


Jak się okazuje, kontrola wykonania tej części zaleceń odbyła się na początku marca br.  Według tego, co wiemy, zostały wykonane. – Drugi etap zaleceń obejmuje roboty budowlane mające na celu naprawę zniszczeń i polepszenie stanu budynku, przede wszystkim wzmocnienia i naprawy murów, nadproży, konstrukcji balkonów oraz stolarki okiennej i drzwiowej. Zaleciliśmy również zabieg odgrzybienia przegród budowlanych – mówi Lidia Lamcha, zastępca łódzkiego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Termin realizacji drugiej tury zaleceń określono na 31 października br. Po jego upłynięciu wykonanie zaleceń zostanie zweryfikowane przez konserwatora. – Właściciel nieruchomości pozostaje w stałym kontakcie z inspektorami w tej sprawie – zapewnia Lidia Lamcha.

J.D

Pin It

Komentarze





Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Materiały Urzędu Miasta

informacje starostwa powiatowego

TIT - Tomaszowski Informator Tygodniowy
Agencja Wydawnicza PAJ-Press

ul. Długa 82
97-200 Tomaszów Mazowiecki,
tel. 44 724 24 00 wew. 28 (biuro ogłoszeń)
tel. kom. 609-827-357, 724-496-306

WYRÓŻNIONE

W świetlicy Powiatowej Komendy Pańs...

Do zdarzenia doszło 9 kwietnia na t...

Ponad 40 młodych wokalistów z Tomas...

Niektóre ulice są podziurawione jak...

Park Miejski "Solidarność" po rewit...

Miejskim Centrum Kultury w Ujeździe...

Wiosna bezlitośnie obnaża wszystkie...

Reprezentacja Szkoły Podstawowej w ...

Jeszcze do przyszłego piątku, 25 kw...

W 1. Lidze siatkówki mężczyzn rozpo...

NAJNOWSZE

Odczyt pt. "Żołnierze Wojska Polski...

W wierzeniach wszystkich ludów świa...

Koło Gospodyń Wiejskich "Jasieniank...

W Wielką Sobotę w godzinach przedpo...

Ochotnicza Straż Pożarna w Strzemes...

Pięciu przedsięwzięciom z terenu po...

Rok temu pisaliśmy o tym, że miasto...

Wiosna bezlitośnie obnaża wszystkie...

W Urzędzie Miasta dobiegł końca prz...

Ponad tysiąc osób (mieszkańców gmin...

 

Stan jakości powietrza według Airly
TOMASZÓW MAZOWIECKI